ႏွစ္ပတ္လည္အမွတ္တရ
အက္ဆန္ အြန္ထရာပန္မွသည္
ကန္ျမဲရြာသို႔
အက္ဆန္ၿမိဳ႕သို႔
နယ္သာလန္မွ အဝင္လမ္း (ဓါတ္ပံု မရငတ)
(ဓါတ္ပံု မရငတ)
ဒီတပတ္ ေမာင္ရင္ငေတ ေရာက္ရွိေနတာက Essen ဆိုတဲ့ ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ႔ နယ္သာလန္နယ္စပ္က
ေတာၿမိဳ႕ကေလးပါ၊ ေရာက္ရွိခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ကုန္းလမ္းခရီးနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ ကီလိုမီတာ
တေသာင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ မိုင္ေပါင္း ခုႏွစ္ေထာင့္ႏွစ္ရာေက်ာ္ ကြာေဝးတဲ့ ျမင္းျခံ ေတာင္သာနယ္ ကန္ျမဲရြာသား ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ ခြန္ႏွႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ေၾကာင့္ပါ၊
အက္ဆန္ၿမိဳ႕ေလးမွာ ေရာက္ရွိအေျခခ် ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ သမီးေတြက ပါရီဘုန္းေတာ္ႀကီး
ဦးကုမရကို ႏွစ္စဥ္လို ပင့္ဖိတ္ ကုသိုလ္ယူေနၾကပါ၊ အဲဒါကို ေမာင္ရင္ငေတက ကပ္ေျမွာင္အျဖစ္
လိုက္ပါသြားခဲ့ တာပါ၊ အက္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္ေလးဟာ လူဦးေရေသာင္းဂဏန္းေက်ာ္ ေနထိုင္ၾကတယ္လို႔
စာရင္းရွိေပမဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးဟာ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဥေရာပရဲ႕ေက်းလက္ပီပီသသ
ရွိေနတဲ့ ေနရာပါပဲ၊ နယ္သာလန္နဲ႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္မ်ဥ္းေပၚမွာ ခြလ်က္ရွိေနတဲ့
ၿမိဳ႕ကေလးပါ၊ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ဆိုေပမယ့္ ရႈတ္ေထြးေပြလီတဲ့ပံုစံ မရွိပါဘူး၊ ကားလမ္းကူးတာနဲ႔
ဟိုဘက္တႏိုင္ငံ တျပည္ ျခားသြားပါၿပီ၊ အက္ဆန္အမည္နဲ႔ အဲဒီနား တဝိုက္မွာ ငါးေနရာေလာက္
ရွိပါတယ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံမွာ တၿမိဳ႕ နယ္သာလန္မွာ ရြာႏွစ္ရြာနဲ႔ ဂ်ာမဏီမွာ ၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ရွိပါတယ္၊
အဲဒါေၾကာင့္ လက္မွတ္ဝယ္မယ္ ဆိုခဲ့ရင္ ႏိုင္ငံအမည္ပါ ထည့္ေျပာမွသာလွ်င္ ေသျခာပါလိမ့္မယ္၊
ဂ်ာမဏီက Essen ၿမိဳ႕က ပိုႀကီးၿပီး ပိုမို ထင္ရွားတဲ့ၿမိဳ႕ပါ၊ ဂ်ာမဏီရဲ႕ နဝမေျမာက္ အႀကီးဆံုး
အက္ဆန္နဲ႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ အက္ဆန္ၿမိဳ႕က မိုင္ေပါင္း ၁၃၀ ေက်ာ္ခန္႔ ကြာေဝးပါတယ္၊ အဲဒီ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ
အက္ဆန္ၿမိဳ႕ကေလးမွာေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ဘာတခုမွ မရွိသလို ခရီးသြားသူ ဧည့္သည္ေတြအတြက္
ဆြဲေဆာင္စရာ ဘာတခုမွ မေတြ႔ရွိရပါဘူး၊ နယ္သာလန္ နယ္စပ္ျဖစ္လို႔ ျပင္သစ္စကားေျပာသူ နည္းပါးၿပီး
နယ္သာလန္ စကား ျဖစ္တဲ့ Dutch လိုသာ ေျပာၾကသူေတြ မ်ားပါတယ္၊ လမ္းအမည္ ဆိုင္အမည္နဲ႔ လမ္းညႊန္ဆိုင္းဘုတ္
ေတြကို နယ္သာလန္ Dutch ဘာသာစကားနဲ႔ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္၊ ဥေရာပ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ အမ်ားစုမွာ
ေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ လူမည္း လူဝါ လူညိဳေတြ အေတြ႔ရနည္းပါးၿပီး လူျဖဴေတြကိုသာ အေတြ႔ ရမ်ားတဲ့
ေက်းလက္ေဒသမ်ိဳးပါ၊
နယ္စည္းမျခားေခတ္ရဲ႕
ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ႔ နယ္သာလန္ ခပ္ပါးပါး နယ္ျခားစည္း (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ဒီအက္ဆန္ၿမိဳ႕ေလးမွာ
အထူးျခားဆံုးကြ ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာလို႔ရတာ တခုသာရွိတယ္ ဆိုရမွာပါ၊ အဲဒါ ကေတာ့ ၿမိဳ႕ရဲ႕ေျမာက္ဘက္စြန္းလမ္းရဲ႕
ဟိုဘက္ျခမ္းဒီဘက္ျခမ္းကိုပိုင္းၿပီး ႏိုင္ငံႏွစ္ခု ျဖစ္ေနတာပါ၊ ဒီၿမိဳ႕က ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံရဲ႕
ေျမာက္ဘက္စြန္းၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး ဒီၿမိဳ႕ရဲ႕ နယ္နမိတ္မ်ဥ္းက နယ္သာလန္နဲ႔ နယ္ျခားမ်ဥ္းလည္း
ျဖစ္ပါတယ္၊ ႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပိုင္းျခားထားရာ ျဖစ္ေနေသာ္လည္းပဲ ဒီနယ္စပ္သူ နယ္စပ္သား
ဌာေနဖြားသူမ်ား အခ်င္းခ်င္း ဘာျပႆနာမွ ရွိဟန္ မတူပါဘူး၊ ကတၱရာလမ္းကေလး တခုသာျခားၿပီး
တႏိုင္ငံစီ ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္လည္း ကားနဲ႔ေျခလွ်င္နဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း စက္ဘီးနဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း
ေအးေအးလူလူ ကူးသန္းသြားလာ ေနၾကတာပါ၊ ကမၻာရြာဆိုတာမ်ိဳးက ဒါမ်ိဳးပါ၊ ကမၻာ့ငပြႀကီးဆိုတဲ့
ႏိုင္ငံႀကီး ႏိုင္ငံကေလး တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ျခံစည္းရိုးေတြခတ္ အုတ္တံတိုင္းေတြကာ လံုျခံဳေရး
အထပ္ထပ္ထား အမိႏိုင္ငံ အမိႏိုင္ငံအတြက္ ဆိုၿပီး ကာကြယ္ၿပီးရင္း ကာကြယ္ေနရေတာ့
အဲဒီလို ေနရာေတြမွာ
ကမၻာရြာရဲ႕ အဓိပၸါယ္ႀကီးဟာ အဓိပၸါယ္မရွိ ျဖစ္ေနရပါတယ္၊
Royaume de Belgique (fr) Koninkrijk België (nl) Königreich
Belgien (de) (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံရဲ႕လူဦးေရက ၁၁ သန္းရွိၿပီး အက်ယ္အဝန္းစတုရန္းမိုင္ တေသာင္းႏွစ္ေထာင္ခန္႔ ရွိတာျဖစ္လို႔ လူဦးေရ
ထူထပ္ သိပ္သည္းတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္၊ ျပင္သစ္ဘက္အျခမ္း ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘရူဆဲလ္နယ္အထိ ျပင္သစ္စကား ေျပာၾကတာမ်ားၿပီး ေျမာက္ဘက္ နယ္သာလန္ဘက္ အျခမ္းက Dutch စကားကိုေျပာၾကပါတယ္၊ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ဂ်ာမန္နယ္ဘက္ကသူေတြကေတာ့ ဂ်ာမန္ စကားကို
ေျပာၾကပါတယ္၊ အမ်ားအားျဖင့္ကေတာ့ ဒီလို
သံုးဘာသာစလံုးအျပင္ အဂၤလိပ္စကားကို ေျပာတတ္ၾကၿပီး ျပင္သစ္ျပည္က ျပင္သစ္လူမ်ိဳးေတြလို အဂၤလိပ္စကားေျပာရမွာကို ဝန္ေလးသူမ်ား မဟုတ္ၾကပါဘူး၊ ဥေရာပကို လာေရာက္လည္ပတ္ၾကသူတိုင္းရဲ႕ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံျပည္က သြားကိုသြားရမယ္ဆိုၿပီး ေရပန္းစားထင္ရွားတဲ့ ေနရာေဒသ တခုမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ျပင္သစ္တို႔ ဂ်ာမဏီတို႔ အီတလီတို႔ေရာက္ၿပီးေနာက္ ၾကံဳႀကိဳက္မွသာ ေရာက္ရွိဖူးၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးပါ၊ အမ်ားစုက ျဖတ္သာသြားတယ္မနားတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးပါ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘရူဆဲလ္ကိုေတာ့ သိရွိသူမ်ားၾကေပမယ့္ တျခား ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကိုေတာ့ သိရွိၾကေသာသူေတြ ေတာ္ေတာ္နည္းပါးပါတယ္၊
Néerlandophone (Dutch) နယ္သာလန္ ေဟာ္လန္စကားကို ေျပာၾကတဲ့ Flemish Community ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကေတာ့
Antwerpen, Gent, Brugge, Essen, Leuven ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ Bruxelles
အပါအဝင္ Liège, Mons, Charleroi, Namur စတဲ့ၿမိဳ႕မ်ားကေတာ့ ျပင္သစ္စကားေျပာ နယ္ေျမမ်ား
ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ ၁၈၁၅ ခုႏွစ္ ျပင္သစ္ဘုရင္နပိုလီယံနဲ႔ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ ဥေရာပကို စိုးမိုးဖို႔
ဗိုလ္လုတဲ့စစ္ပြဲ နာမည္ေက်ာ္ ဝါးတားလူးစစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ Waterloo ၿမိဳ႕ကေတာ့ ဘရူဆဲလ္
ၿမိဳ႕ေတာ္ဧရိယာ အနီးမွာ တည္ရွိပါတယ္၊
Antwerpen
ၿမိဳ႕လယ္ ဒ႑ာရီထဲက လက္တဖက္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
အဲဒီကို ေမာင္ရင္ငေတ
သြားခဲ့တဲ့ ခရီးလမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းနဲ႔ပါ၊ ပါရီၿမိဳ႕ကေန EuroLines ဘတ္စ္ကားနဲ႔
သြားခဲ့တာပါ၊ ပါရီကေန အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ မိုင္ ၂၁၀ ေက်ာ္ ကြာေဝးၿပီး ဘယ္လ္ဂ်ီယံရဲ႕ ဒုတိယ
လူဦးေရ အထူထပ္ဆံုးၿမိဳ႕ ျပင္သစ္လို အြန္ဗဲရ္စ္ Anvers နယ္သာလန္လို Antwerpen အြန္ထရာပန္ၿမိဳ႕ပါ၊
ကားခက အထူး သက္သာလွၿပီး အသြားအျပန္ကိုမွ ယူရို ၃၀ သာ ေပးရပါတယ္၊ ရထားနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့
ယူရိုတရာေလာက္ ေပးရပါလိမ့္မယ္၊ ေျမာက္ပင္လယ္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕မ်ားမွာ နယ္သာလန္ရဲ႕ ေရာ့တာဒမ္ဆိပ္ကမ္းၿပီးရင္
ဒုတိယအႀကီးဆံုး ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ၿပီး ကမၻာေပၚမွာ ၁၇ ခုေျမာက္ အႀကီးဆံုးေသာဆိပ္ကမ္း ျဖစ္ပါတယ္တဲ့၊
နယ္သာလန္ ဘာသာစကားနဲ႔ Schelde ျပင္သစ္လို Escaut အဂၤလိပ္လို Scheldt လို႔ေခၚဆိုၾကတဲ့
ျမစ္ဝမွာ တည္ရွိေပမယ့္ ျမစ္ရဲ႕ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္ အပိုင္းက နယ္သာလန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပိုင္နက္နယ္ေျမ
ျဖစ္ေနလို႔ ဒီၿမိဳ႕ ဒီဆိပ္ကမ္းရဲ႕ တိုးတက္ဖြင့္ၿဖိဳးလာမႈေတြ ေႏွးေကြးခဲ့ရပါတယ္လို႔
ေျပာၾကပါတယ္၊ သမိုင္းတေလွ်ာက္ ေရေၾကာင္း စစ္ပြဲေတြမွာလည္း မပါမျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ရတဲ့ အခ်က္အျခာ
လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ရွိေနလို႔ နယ္သာလန္ ျပင္သစ္ ဂ်ာမန္ အဂၤလန္တို႔ရဲ လႊမ္းမိုးခ်ယ္လွယ္ျခင္းကို
အႀကိမ္ႀကိမ္ ခံခဲ့ရတဲ့ နယ္ေျမပါ၊
ေခတ္သစ္
Station Antwerpen-Centraal 2007 (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ဒီၿမိဳ႕မွာ ေနာက္ထပ္လူသိမ်ားထင္ရွားတာ
တခုကေတာ့ မူလလက္ေဟာင္း ဘူတာအေဆာက္အဦး
ႀကီးကို မဖ်က္စီးပစ္ဘဲနဲ႔
မူလ တဖက္ပိတ္ ရထားလမ္းဘူတာကေန ႏွစ္ဖက္ဖြင့္ဘူတာအျဖစ္ ျပဳျပင္
တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၇
ခုႏွစ္မွာ စတင္ဖြင့္လွစ္အသံုးျပဳတဲ့ ကမၻာ့အေကာင္းဆံုး ဗိသုကာလက္ရာ ဘူတာစာရင္းဝင္ Antwerpen-Centraal
ဘူတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဘူတာႀကီးက အထပ္ေလးထပ္ရွိၿပီး ေအာက္ထပ္ႏွစ္ထပ္နဲ႔ အေပၚဆံုးထပ္က ရထားမ်ား
ဝင္ထြက္သြားလာႏိုင္ၿပီး ေျမညီတတိယထပ္က ဘူတာခန္းမေဆာင္နဲ႔ ေစ်းဆိုင္မ်ား စားေသာက္ဆိုင္မ်ား
ဖြင့္လွစ္ထားရွိပါတယ္၊ ေအာက္ဆံုးထပ္က ရထားလမ္းကေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ေဖာက္လုပ္ခဲ့တဲ့
ေျမေအာက္ဥမင္ ရထားလမ္းပါ၊ ဒီဥမင္ကေန ဥေရာပရဲ႕
နာမည္ေက်ာ္ အနီေရာင္ရထား Thalys နဲ႔တကြ အျခားေသာ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ သြားလာႏိုင္တဲ့ ရထားမ်ား
ျဖတ္သန္းသြားႏိုင္ခဲ့လို႔ Paris, Brussels, Antwerp, Rotterdam, Amsterdam ၿမိဳ႕ေတြ
သြားတဲ့ခရီးစဥ္ေတြဟာ ပိုမိုၿပီးတိုေတာင္းျမန္ဆန္လာခဲ့တာပါ၊ အြန္ထရာပန္ၿမိဳ႕ရဲ႕မူလလက္ေဟာင္း
ဘူတာရံုႀကီးကိုေတာ့ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တာပါ၊ ေရွးအေဟာင္းေတြကိုလည္း မပစ္ပယ္
ခဲ့ပါဘဲ ေခတ္ေဟာင္းနဲ႔ ေခတ္သစ္ကို လိုက္ေရာညီေထြ ေပါင္းစပ္တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ရာမွ ဒီဘူတာ
အမည္က နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တာပါ၊ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလို ဘူတာအသစ္ႀကီးက သြားေရးလာေရးေတြ ပိုမိုေခ်ာေမြ႔
အစဥ္ေျပေကာင္း ေျပႏိုင္ေစေပမယ့္လည္း ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မ်က္လံုးေတြထဲမွာေတာ့ မူလလက္ေဟာင္းအတိုင္း
က်န္ရွိေနဆဲေသာ တျခားတျခားေသာဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားက ဘူတာရံုအို ေဟာင္းေဟာင္းႀကီးေတြကိုသာ
ျမင္ေယာင္ေနမိတာပါ၊ ေတာ္ေသးတာကေတာ့ သူတို႔ဟာ ဘူတာရံု အေဆာက္ဦးႀကီးကိုေတာ့ မူလလက္ရာမပ်က္ထားရွိၿပီး
အတြင္းပိုင္း ရထားေတြသြားတဲ့ လမ္းေနရာ ကိုသာ ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ခဲ့တာၾကတာပါ၊ အဲဒီ ေျမေအာက္ဥမင္လိႈဏ္ဟာ
ေလးကီလိုမီတာခန္႔
ရွည္လွ်ားၿပီး စုစုေပါင္း
၁၁ ႏွစ္ခန္႔ၾကာေအာင္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ရပါတယ္၊ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ၾကားမွာ အျငင္းပြားစရာေတြ
ဘယ္လိုပင္မ်ားမ်ား ပါရီ ဘရူဆဲလ္ အမ္စတာဒမ္ ခရီးစဥ္ကို ရထားစီးသြားမယ္ ဆိုခဲ့ရင္ျဖင့္
ပိုမိုျမန္ဆန္လာတာကေတာ့ အမွန္ပါ၊
စိန္ရပ္ကြက္
(Antwerp Diamond District) (ဓါတ္ပံု
မရငတ)
ဒီၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရင္ေတာ့ျဖင့္
မေရာက္မျဖစ္ ဆိုသလို ေရာက္ရွိၾကရမွာကေတာ့ Diamant Kwartier Antwerpen ေခၚတဲ့စိန္ရပ္ကြက္ပါ၊
ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ လမ္းညႊန္စာေတြထဲမွ ဖတ္ဖူးခဲ့ေပမယ့္ ကိုယ္နဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ ေနရာမို႔
သိပ္စိတ္မဝင္စားပါဘူး၊ အဲဒီ စိန္ရပ္ကြက္ဟာ ကမၻာ့စိန္ေလာကရဲ႕ စိန္ေသြးတဲ့ စိန္ေစ်းျဖတ္တဲ့
ေနရာမွာ နာမည္ႀကီးတာပါ၊ သို႔ေသာ္စာအုပ္ေတြထဲမွာကေတာ့ နာမည္ ႀကီးလွတယ္လို႔ ဆိုၾကေပမယ့္
ေမာင္ရင္ငေတ မ်က္ျမင္ေတြ႔ရွိခဲ့ရတဲ့ ဟိုးေရွးတခ်ိန္က မဟာရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးရဲ႕ မဂုိလမ္းက
ေရႊဆိုင္မ်ားေလာက္ေတာင္မွ ခန္းနားႀကီးက်ယ္မႈကို မေတြ႔ရွိပါဘူး၊ အဲဒီ စိန္ရပ္ကြက္ႀကီးကို
ေဝးေဝးလံလံ သြားၿပီး ရွာေနဖို႔ေတာ့ မလိုပါဘူး၊ အြန္ထရာပန္ ဘူတာႀကီးကေန ထြက္လိုက္တာနဲ႔
ေရာက္ပါၿပီ၊ သူတို႔တေတြရဲ႕ အေျပာအရေတာ့ ကမာၻ႔စိန္ေစ်းကြက္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ထိေအာင္
လႊမ္းမိုးခဲ့တယ္လို႔ပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ဘဝကေတာ့ ေရႊေခတ္မွာလည္း ေရႊမရွိ စိန္ေခတ္မွာလည္း
စိန္မရွိ ရွာေဖြကာလည္း မစားတတ္ဆိုေတာ့ နာမည္ႀကီးလွတဲ့ အရပ္ေတြကို သြားခ်င္လြန္းလို႔သာ
ခရီးစရိတ္ သက္သာမယ့္ လမ္းေၾကာင္းကိုရွာ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေနစရာ တည္းစရာ စရိတ္ၿငိမ္းမွ သြားႏိုင္တာမို႔
ဒီစိန္ရပ္ကြက္ကိုေတာ့ စိတ္မဝင္စားရိုးအမွန္ပါ၊ ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ လိုက္ပို႔ညႊန္ျပတဲ့သူက
ညႊန္ျပလို႔သာ ဓါတ္ပံုရိုက္ကာ မွတ္တမ္းတင္ရံုမွ်သာပါ၊
ရူဘန္ရဲ႕
ပန္းခ်ီစတူဒီယိုအိမ္ Rubenshuis Museum 1610 (ဓါတ္ပံု မရငတ)
Flemish Baroque ပန္းခ်ီဆရာႀကီး
Peter Paul Rubens ကို ၁၅၇၇ မွာ ယခုဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ Siegen ၿမိဳ႕မွာေမြးဖြားခဲ့ၿပီး အသက္
၁၂ ႏွစ္အရြယ္ ၁၅၈၉ ခုႏွစ္မွာ အြန္ထရာပန္ၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့ ပါတယ္၊ ၁၆၀၀
ခန္႔မွာ အီတလီနဲ႔ စပိန္သို႔သြားၿပီး ပန္းခ်ီပညာရပ္မ်ား ေလ့လာ၍ အြန္ထရာပန္ကို ျပန္လာပါတယ္၊
ျပန္ေရာက္ၿပီး ေနာက္တႏွစ္ ၁၆၁၀ ခုမွာ Rubenshuis
ပန္းခ်ီစတူဒီယိုနဲ႔ အိမ္ကို သူကိုယ္တိုင္ ဒီဇိုင္းေရးဆြဲ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ခဲ့ရင္း ၁၆၄၀
ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီ ရူဘန္ရဲ႕ ပန္းခ်ီစတူဒီယိုအိမ္ကို အြန္ထရာပန္ျမဴနီစပယ္အဖြဲ႔က
ဝယ္ယူျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ ျပတိုက္အျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာပါ၊ ၁၇ ရာစု ေခတ္ဦးပိုင္းကာလ
ပန္းခ်ီေရးဟန္မ်ားအတိုင္း လူပံုတူမ်ား ေရးဆြဲရာမွာ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာႀကီးရဲ႕
နာမည္ေက်ာ္ မူရင္းပန္းခ်ီကား Adam and Eve ကို ဒီျပတိုက္မွာ ျပသထားတယ္ ဆိုပါတယ္၊ အဲဒီ
ျပတိုက္အေရွ႕ ေရာက္ေနအခိုက္ ေမာင္ရင္ငေတ ဒီနယ္ေျမကို ေရာက္ရွိလာရင္းအေၾကာင္းနဲ႔ ဆက္စပ္စဥ္းစားမိလိုက္တဲ့အခါမွာ
ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ေရႊျပည္ေတာ္ႀကီးရဲ႕ အထင္ရွားဆံုး ကဗ်ာဆရာႀကီးတဦးရဲ႕ သူေမြးဖြားခဲ့ရာ
သူေနထိုင္ခဲ့ရာ ေနအိမ္ ေတြကိုလည္း သူဖန္တီးခဲ့တဲ့ အႏုပညာေတြနဲ႔အတူ ဒီလိုမ်ိဳး အမွတ္တရ
ရွိေနၾကရင္ ေကာင္းမွာလို႔ ေတြးမိလိုက္ရင္း တခါတုန္းက ေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကန္ျမဲရြာဆီသို႔
ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕စိတ္ေတြ ျပန္လည္ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္၊
ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕
ကေခ်သည္ကို နားဆင္ေနခိုက္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
တကယ္ေတာ့ ဒီနယ္ေျမကို
ေရာက္ရွိခဲ့ရတာက လမ္းေတြတံတားေတြ ရဲတိုက္ေတြျပတိုက္ေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာဖို႔ကို မဟုတ္ပါဘူး၊
၂၀ ရာစုေခတ္ ေရႊျပည္ေတာ္ႀကီးရဲ႕ အထင္ရွားဆံုးေသာ ကဗ်ာဆရာႀကီးတဦး အႏုပညာသမားတဦး ေရာက္ရွိေနထိုင္ဖူးခဲ့ရာ
ေဒသျဖစ္သလို ကဗ်ာဆရာရဲ႕ မ်ိဳးဆက္ သမီးေတြ ေျမးေတြ အေျခခ် ေနထိုင္ရာေဒသကို ေရာက္ဖူးခ်င္စိတ္နဲ႔
သြားေရာက္ခဲ့တာပါ၊
ဒီ Essen ၿမိဳ႕မွာ
ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ သမီးအလတ္ႏွစ္ဦး ေရာက္ရွိေနထိုင္ေနတာကို ၾကားသိခဲ့တာ ၾကာၿပီျဖစ္ေပမယ့္
အေၾကာင္းမတိုက္ဆိုင္ခဲ့လို႔ တခါဖူးမွ်မဆံုေတြ႔ခဲ့ဖူးပါဘူး၊ ဒီတႏွစ္ေတာ့ ပါရီၿမိဳ႕က
ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးကုမရ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္ၿပီး ေရာက္ရွိခဲ့ရပါတယ္၊ ထူးျခားတဲ့
အခမ္းအနား ဘာတခုမွ မပါပါဘူး၊ ဧည့္သည္လည္း မ်ားမ်ားစားစား မလာပါဘူး၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕
သမီးႏွစ္ဦးအိမ္မွာ အနီးစပ္ဆံုးလာေရာက္ႏိုင္တဲ့ ပါရီဆရာေတာ္ကို ပင့္ဖိတ္ဆြမ္းသြပ္အမွ်ေဝတာပါ၊
ပါရီဆရာေတာ္ အပါအဝင္ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ေလးဦးရယ္ နယ္သာလန္က ႏွစ္ဦးရယ္ အဂၤလန္က တဦးရယ္
ဧည့္သည္အျဖစ္ လာပါတယ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံမွာက ေရႊျပည္ေတာ္သားေတြ မ်ားမ်ားစားစား မရွိပါဘူး၊
အရင္ရွိခဲ့ဖူးသူေတြကလည္း ႏိုင္ငံေျပာင္းေျပးသြားၾကသူနဲ႔ ျပည္ေတာ္ျပန္ သြားၾကသူေတြ ျပန္သြားၾကတယ္လို႔
ေျပာပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိေနထိုင္ေနတဲ့ ေရႊျပည္ေတာ္သား တေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ကိုသာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရပါတယ္၊
ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ အမွတ္တရပြဲမွာ ကဗ်ာရြတ္သံ မၾကားရ တာကေတာ့ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိရပါတယ္၊
ကန္ျမဲရြာသို႔အလြမ္းရယ္မေျပ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ကန္ျမဲရြာကို ဘယ္ေနရာ
ေဒသမွာ ရွိတယ္လို႔ ေရႊျပည္ေတာ္သား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိၾကမယ္လို႔
မထင္ပါဘူး၊ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့
ကံေကာင္းတယ္ ဆိုရမလား လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ သံုးဆယ္ကာလေတြက ျမင္းျခံ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း
ပုပၸား ေတာင္ဇင္း ေညာင္ဦး လက္ပန္ေခ်ေပၚ ငသေရာက္
ေတာင္သာ ဝဲေလာင္ ဆီမီးကန္ မလိႈင္စတဲ့ အဲဒီဘက္ နယ္တေၾကာကို အလုပ္ကိစၥနဲ႔ အေပ်ာ္အလည္အေနနဲ႔
မၾကာခဏ ဆိုသလိုကို ေရာက္ဖူးခဲ့ပါတယ္၊ အမွန္တကယ္ ေျပာရရင္ေတာ့ အဲဒီနယ္တေၾကာက နာမည္ႀကီး
လူေကာင္းေတြေရာ လူဆိုးေတြပါ ေပၚထြက္ရာ ေဒသလို႔ နယ္ခံ ေတြက ေျပာဆိုၾကေပမဲ့ ေမာင္ရင္ငေတအေနနဲ႔
သိပ္စိတ္ဝင္တစား မရွိခဲ႔မိပါဘူး၊ စားေသာက္မယ္ မေရာက္ဖူးေသးတဲ့ေနရာ ရြာရိုးကိုးေပါက္ကို
ေလွ်ာက္သြားမယ္ စိတ္ထဲမွာ အဲဒါမ်ိဳးသာ ရွိခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီေခတ္အခါကာလက ျမင္းျခံ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းဆိုတာ
မန္က်ည္း ထန္းလွ်က္ ေဆးရြက္ႀကီး ေဆးေပါ့လိပ္ စီးပြားေရး ေကာင္းမြန္လွတဲ့ နယ္ေျမေဒသေတြပါ၊
ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ ေက်ာင္းေနေဖာ္ သူငယ္ခ်င္း အမ်ားစုကလည္း ေက်ာင္းတက္ရင္း မိဘပိုက္ဆံ ျဖဳန္းေနၾကသူေတြပါ၊
အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီနယ္က သူငယ္ခ်င္းေတြဆီ အလည္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အခါေတြမွာ ေသာက္ရင္းစားရင္း
ေလကန္ေရး ေဝဖန္ေရးေတြနဲ႔သာ အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ရတာ မ်ားပါတယ္၊ မွတ္မွတ္ရရ ကဗ်ာရူးစာရူး သူငယ္ခ်င္းတဦး
ျဖစ္သူ ဆီမီကန္ရြာသား သူေ႒းသားေလး ေမာင္ေမာင္တိုးဆိုသူက ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ ခေလးကဗ်ာ တခ်ိဳ႕ကို
ထထၿပီး ရြတ္တတ္တာေတာ့ သတိရမိပါရဲ႕၊
ကန္ျမဲ
ဝဲေလာင္ ေတာင္သာ ျမင္းျခံ
(ဓါတ္ပံု မရငတ)
တကယ္တမ္းကေတာ့ ကန္ျမဲရြာရဲ႕
အေၾကာင္းက ရာဇဝင္အရေကာ သမိုင္းအရမွာ ထူးထူးျခားျခား
မွတ္သားဘြယ္ရာ ရွာမေတြ႔ရပါဘူး၊
ရြာတည္ရွိရာ ေနရာကလည္း ေတာ္ေတာ္ကိုေခါင္ခိုက္လွတာပါ၊
ေမာင္ရင္ငေတ မွတ္မိသမွ်နဲ႔
ဆိုရရင္ေတာ့ ေခါင္းထဲမွာက မွတ္ထားခဲ့ရတာကလည္း မ်ားေနေတာ့ ဂူဂဲလ္မွာ ရွာေတာ့လည္း ဝါးတားတားသာ
ျမင္ရတာ ျဖစ္သမို႔ ေတာင္သာ ဝဲေလာင္ ဆီမီးကန္ ပုပၸား ဗ်တၱပန္းဆက္လမ္းရယ္ ျမင္းျခံ လက္ပန္ေခ်ေပၚ
ပုဂံ ေညာင္ဦးလမ္းမရဲ႕ အလယ္ေခါင္ခပ္က်က်မွာ တည္ရွိတာေလာက္သာ မွတ္မိပါေတာ့တယ္၊ အဲဒီေဒသ
တခြင္လံုးဟာ အခုေတာ့ ဘယ္ေလာက္ထိ
တိုးတက္လာၿပီလဲ မသိပါဘူး၊
ေမာင္ရင္ငေတေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ တေထာင္ကိုးရာရွစ္ဆယ္ေက်ာ္ႏွစ္မ်ား အတြင္းမွာေရာ ႏွစ္ေထာင္ျပည့္ႏွစ္မတိုင္မီက
ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ေရာက္ဖူးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းကေရာ ေတာ္ေတာ္ကို အေျခအေန ဆိုးဝါးလြန္းလွတာပါ၊
ေမာင္ရင္ငေတေတာင္မွ ေက်ာင္းေနစဥ္ကာလက ဆီမီးကန္သား သူငယ္ခ်င္းတဦးေကာင္းမႈေၾကာင့္ ေရာက္ခဲ့ဖူးတာရယ္
ကိုးဆယ္ရွစ္ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ ပိုးသတ္ေဆး ျဖန္႔ခ်ီေရး အလုပ္လုပ္ေနစဥ္မွာ
ေရႊျပည္ေတာ္တဝွန္းက ေက်းလက္ ေတာရြာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သြားခြင့္ရခဲ့လို႔သာ အဲဒီနယ္ကို
ေရာက္ဖူးခဲ့ရတာပါ၊ ေတာ္ရံုတန္ရံုနဲ႔ သြားလည္ျဖစ္ၾကမယ့္ ေနရာေဒသ စာရင္းထဲမွာ မပါပါဘူး၊
အဲဒီေဒသဟာ အခုအခါမွာ ေျမေစ်းေတြ ေခါင္ခိုက္ေနေအာင္ ေစ်းတက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ပုဂံေညာင္ဦးေဒသပုပၸားေဒသေတြနဲ႔
ဘယ္ေလာက္မွ ေဝးကြာလြန္းလွတာ မဟုတ္ေပမယ့္ သြားေရးလာေရးကေတာ့ ခက္ခဲလြန္းလို႔ ေရာက္ဖူးသူေတြ
နည္းတာကေတာ့ မဆန္းလွပါဘူး၊ တခါတုန္းက သြားခဲ့ဖူးတဲ့ ေနပူပူ ဖုန္ထူထူ လွည္းလမ္းၾကမ္းခရီး
ေတြကိုေတာ့ လြမ္းမိပါရေသးတယ္၊ အခုေတာ့ ကတၱရာလမ္းေပါက္ၿပီလု႔ိေတာ့ ေျပာၾကတယ္၊
ကဗ်ာဆရာႀကီး
ခပ္ငယ္ငယ္က သမီးျဖစ္သူႏွင့္အတူ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
သကၠရာဇ္ ၁၂၉၅ ခုႏွစ္(၁၉၃၃)
နတ္ေတာ္လဆန္း ၃ ရက္ေန႔မွာ ငယ္နာမည္ ေမာင္ဘဂ်မ္းေလးကို
ျမင္းျခံခရုိင္ ေတာင္သာၿမိဳ႕နယ္
ကန္ျမဲရြာတြင္ ေမြးဖြားပါတယ္၊ ဇဂ်မ္းရြာ အလယ္တန္းေက်ာင္းသား ေရစႀကိဳအထက္တန္းေက်ာင္းသား
မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ကေလး ကဗ်ာဆရာ ႏိုင္ငံေရးလူမႈေရးကဗ်ာဆရာ ေက်းလက္ကဗ်ာဆရာ
ႏိုင္ငံတကာခရီးသြားကဗ်ာဆရာ အက္ေဆးဆရာ တဦးပါ၊ ဒီကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ အမည္က ေရႊျပည္ေတာ္ရဲ႕
စာမ်က္ႏွာမ်ား အေပၚမွာ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေဖ်ာက္ဖ်က္ထားတာကိုခံခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ေရႊျပည္ေတာ္သား
လူငယ္တခ်ိဳ႕ (တခ်ိဳ႕ကေတာ့ လူႀကီးေတြပါ) တင္မိုးနဲ႔တင္မိုးရဲ႕ကဗ်ာမ်ားကို တြဲၿပီးမသိၾကေတာ့တာ
ထင္ပါတယ္၊ တင္မိုး ပိန္သလားဝသလားဆိုတာ မသိရင္ထား တင္မိုး ဘာေတြေရးခဲ့သလဲဆိုတာကို မသိရင္ထား
တင္မိုး ကဗ်ာဆရာ ဆိုတာေလာက္ သိရင္ကိုပဲ ေတာ္ပါၿပီဆိုတဲ့ အေနအထားကို မေရာက္ပါေစနဲ႔ လို႔သာ
ဆုေတာင္းမိပါတယ္၊
ရန္ကုန္မင္းသားႀကီး
ဦးေအာင္ကိုနဲ႔ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး ၂၀၀၂ ပါရီၿမိဳ႕ (Photo AK 77)
ကဗ်ာဆရာႀကီးနဲ႔ ပါရီမွာ
ဆံုေတြ႔ခဲ့ရတာက ၂၀၀၂ ႏွစ္ အကုန္ပိုင္းေလာက္ပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတေတာ့ ရက္စြဲေတြဘာေတြ ေသခ်ာမမွတ္မိေတာ့ပါဘူး၊
မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မွတ္ထားတဲ့အေလ့က ဒိုင္ယာရီ ေရးရင္ အေၾကြးစာရင္းနဲ႔ ေသာက္စားမူးရစ္တဲ့အေၾကာင္းေတြသာ
ထပ္လာေနခဲ့ရေတာ့ ေနာက္ပိုင္း ဒိုင္ယာရီစာအုပ္ ဝယ္ေတာင္ မဝယ္ျဖစ္ခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာပါၿပီ၊
ေမာင္ရင္ငေတ ပါရီက ရန္ကုန္ မင္းသားႀကီးအိမ္မွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေသာင္တင္ေနစဥ္မွာ ကဗ်ာဆရာႀကီးဟာ
ဂ်ာမဏီျပည္သို႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ၾကတဲ့ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားေနသူမ်ားနဲ႔ အတူတူ
လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ တာပါ၊ အဲဒီမွာ ႏွစ္ည သံုးည ဆက္တိုက္ဆိုသလို အိပ္ခ်ိန္တန္ မအိပ္ၾကဘဲ
စကားေတြ ထိုင္ေျပာခဲ့ ၾကတာပါ၊ စကားစပ္မိလို႔ ေျပာၾကရင္းနဲ႔ ေမာင္ရင္ငေတ အမ်ိဳးထဲက ေယာက်္ားေနာက္လိုက္ေျပး
သြားတာမွာ ဇာတ္ဆရာအျဖစ္ လုပ္ေပးခဲ့ပံုေတြ ရန္ကုန္မင္းသားႀကီး ေရးခဲ့တဲ့ ဘာသာျပန္ဝတၳဳကို
ေရးသူအမည္ ေအာင္မ်ိဳး (ျပင္သစ္စကားျပန္) အျဖစ္ မွတ္မိေနပံုေတြ ေမာင္ရင္ငေတေတာင္မွ မသိ
ေတာ့တဲ့ ေခတ္ေပၚအဆိုေတာ္ေလးတေယာက္အေၾကာင္း ေျပာျပပံုေတြဟာ လက္ဖ်ားခါေလာက္ပါ ေပတယ္၊
ေနာက္ထပ္ ဆံုေတြ႔ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ အႀကိမ္တိုင္းလိုမွာလည္း ခဏတာမွ် နာရီပိုင္းေလာက္သာ ဆိုေပမယ့္
ကဗ်ာဆရာႀကီးဟာ ေတြ႔ခဲ့တာ ေျပာခဲ့တာ အားလံုးလိုလိုကို မွတ္မိေနဆဲပါ၊
ေရႊျပည္ေအးရဲ႕
ကေခ်သည္ (Photo
KyawLwinSan HZA)
ကေခ်သည္
ေတးေရး ေရႊျပည္ေအး ေတးဆို ေခတၱရာတမာခ်ိဳ
ကြမ္းဆိပ္ရြာသားမင္းသားႀကီးနဲ႔
ကန္ျမဲရြာသားကဗ်ာဆရာႀကီး ႏွစ္ဦးရဲ႕အလယ္မွာ အသံဖမ္းစက္နဲ႔ အသံသြင္းယူခဲ့ထားခဲ့တဲ့ အသံကေတာ့
သူတို႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ ေျပာတဲ့စကားမ်ားအျပင္ အမွတ္တရအေနနဲ႔ က်န္ရွိခဲ့တာကေတာ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕
အတီးလံုးဝမပါ အဆိုသက္သက္ ပင္ကိုယ္သံနဲ႔ သီဆိုခဲ့တဲ့
ကေခ်သည္အမည္ရ သီခ်င္းတပုဒ္ပါ၊
ကဗ်ာဆရာႀကီးက သီခ်င္းကို ကဗ်ာလုပ္ ရြတ္ဆိုသြားခဲ့သလို
ပါဘဲ၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕
မွတ္ဥာဏ္ကလည္း ရွာမွရွားပါ၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးက ေန႔စဥ္လိုလို မွတ္တမ္း ဒိုင္ယာရီေရးမွတ္တဲ့
အက်င့္ရွိတဲ့အေၾကာင္း သမီးျဖစ္သူမမိုးႏွင္းက ေျပာျပပါတယ္၊ ေမာင္ရင္ငေတ
တို႔လို ဘာမွမဟုတ္တဲ့
ကေျမာက္ကေခ်ာက္ေကာင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ဖူးတာကိုေတာင္မွ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္း ေရးသြားခဲ့တာဆိုေတာ့
က်န္တဲ့ ျမန္မာ့ေရးရာ ကမၻာ့ေရးရာမ်ားကေတာ့ ဆိုဘြယ္ရာ မရွိေတာ့ပါဘူး၊
ကေခ်သည္ ေတးေရး ေရႊျပည္ေအး ေတးဆို ဦးတင္မိုး (Photo KyawKyawLin DK)
ကန္ျမဲရြာသား ေမာင္ဘဂ်မ္းႀကီး သို႔မဟုတ္ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး ရဲ႕ ရွားပါး ရွားပါး . . . ...... သီခ်င္းကဗ်ာ ေတးသံသာ နားဆင္ၾကည့္ၾကပါ . . . . .......
ကန္ျမဲရြာသား ေမာင္ဘဂ်မ္းႀကီး သို႔မဟုတ္ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး ရဲ႕ ရွားပါး ရွားပါး . . . ...... သီခ်င္းကဗ်ာ ေတးသံသာ နားဆင္ၾကည့္ၾကပါ . . . . .......
အဲဒီလို ရန္ကုန္မင္းသားႀကီးရဲ႕အိမ္မွာ
ကဗ်ာဆရာႀကီး ႏွစ္ညအိပ္သြားခဲ့တာမွာ အထူးျခားဆံုးေသာ အမွတ္တရအျဖစ္ က်န္ရွိခဲ့တာကေတာ့
ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ သီခ်င္းကဗ်ာရြတ္သံပါဘဲ၊ ကေခ်သည္ အမည္ရ အဲဒီ သီခ်င္းကဗ်ာကို ကက္ဆက္တိတ္ေခြနဲ႔
အသံသြင္းယူၿပီး သိမ္းဆည္းထားတဲ့ ရန္ကုန္ မင္းသားႀကီး ဦးေအာင္ကိုရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ ကဗ်ာဆရာႀကီး
သမီးမ်ားရဲ႕ ခြင္ျပဳခ်က္မ်ားအရ ဒီေနရာမွာ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္၊ ကေခ်သည္သီခ်င္းအေၾကာင္းကို
ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မိတ္ေဆြျဖစ္သူ အြန္လိုင္း ေဖ့ဘြတ္ခ္ စာမ်က္ႏွာမ်ားမွာ ျမန္မာ့ဂီတရဲ႕
ေခတ္သစ္ ေခတ္ေဟာင္း သီခ်င္းေပါင္းစံုကို စုေဆာင္း သုေတသန ျပဳေနသူ ဟသၤာတသား ကိုေက်ာ္လြင္ဆန္းထံမွာ
စံုစမ္းေမးျမန္း ၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ပိုၿပီး အံၾသရပါတယ္၊ ကေခ်သည္သီခ်င္း ႏွစ္ပုဒ္ ရွိပါတယ္၊
ေဒၚေမစီ သီဆိုခဲ့တဲ့ ကေခ်သည္သီခ်င္း စာသားက ဘုတလင္ခ်စ္ေလးေရးခဲ့တဲ့ ကဗ်ာကို ေတးေရးမင္းခ်စ္သူရဲ႕အေဖ
စႏၵယားေအာင္ခင္က သီခ်င္းအျဖစ္ ဖန္တီးအသြင္ေျပာင္းခဲ့တာပါ၊ ကဗ်ာဆရာႀကီး သီဆိုခဲ့တဲ့ကေခ်သည္ကို
ေရးတဲ့သူက ေရႊျပည္ေအးျဖစ္ၿပီး သီဆိုခဲ့တဲ့သူကေတာ့ ေခတၱရာ တမာခ်ိဳ ျဖစ္ပါတယ္၊ မာမာေအးလည္း
ျပန္ဆို ဖူးတယ္ ေျပာၾကပါတယ္၊ ျမန္မာ့ဂီတကို ႏွစ္သက္ခံစားၾကသူမ်ားေတာင္ နားမေထာင္ဖူးၾကေၾကာင္း
သိရွိသူ အေတာ္နည္းတဲ့ သီခ်င္းတပုဒ္ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုေက်ာ္လြင္ဆန္းက ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္၊
အဲဒါကို ကဗ်ာဆရာႀကီးက အလြတ္လက္တန္းကို သီဆိုျပခဲ့တာပါ၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ စာေတြ ကဗ်ာေတြက
မ်ားျပားလြန္းလွတာမို႔ ေမာင္ရင္ငေတ ရွင္းမျပတတ္ပါဘူး၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ အရုပ္အရိပ္အေရာင္
ေတြကို သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခြင့္ရခဲ့တာ ေက်နပ္မိရင္း ေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ ဇာတိေျမကို
ေနာက္တေခါက္ သြားေရာက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ Tin Moe House ဆိုတာမ်ိဳးေလးကို ျမင္ေတြ႔ခြင့္ရခ်င္မိ
ေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား၊
ေဆးလိပ္လည္းတုိ
ေနလည္းညဳိၿပီ
ငါ့ကုိျပန္ပုိ႔ၾကပါေလ၊
ေနလည္းညဳိၿပီ
ငါ့ကုိျပန္ပုိ႔ၾကပါေလ၊
ေတြ႔ဆံု ဧည့္ခံ ေကၽြးေမြး
တည္းခို ခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ သမီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ေဒၚမိုးမိုးေအး ေဒၚမိုးမိုးႏွင္း
မိသားစုမ်ားကို ေက်းဇူးအထူးတင္ေၾကာင္းႏွင့္ စာမူျဖစ္ေျမာက္ေရးမွာ ကူညီခဲ့ၾကေသာ ရန္ကုန္မင္းသားႀကီး
ဦးေအာင္ကို၊ ကေခ်သည္ သီခ်င္းစာသား အေၾကာင္းေတြကို ရွင္းျပခဲ့ေသာ ဦးေက်ာ္လြင္ဆန္း
ရုပ္သံဖန္တီးေပးေသာ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္လင္း (ဒိန္းမတ္) တို႔ကို ေက်းဇူးအထူးတင္ ရွိပါေၾကာင္း၊
ဦးတင္မိုး (ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ၁၉၃၃- ဇန္နဝါရီ ၂၂ ၂၀၀၇) အမွတ္တရ ေရးပါတယ္၊
(မွတ္ခ်က္)
Essen အက္ဆန္ Anvers
အြန္ဗဲရ္စ္ Antwerpen အြန္ထရာပန္ ၿမိဳ႕အမည္မ်ားကို အနီးစပ္ဆံုး ဗမာ
စာလံုးမ်ားနဲ႔ ေရးသားလိုက္ျခင္းပါ၊
An ရဲ႕အသံက ေအာင္ နဲ႔ အြန႔္ ၾကားကအသံ ေရးရခက္လွတာမို႔ အြန္ လို႔သာ ေရးလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္၊
ေမာင္ရင္ငေတ ၀၃၀၂၂၀၁၄
http://moemaka.com/archives/35603 ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅၊
၂၀၁၄
ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး နဲ႔ ေမာင္ရင္ငေတ . . ... . ...... ပါရီမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ခိုက္ . .. . ....
ကန္ျမဲရြာသား ေမာင္ဘဂ်မ္းႀကီး ပါရီေရာက္လာေတာ့ ေမာင္ရင္ငေတ လိုက္ပို႔ေပးခဲ့တုန္းက မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တဲ့ ပံုေတြပါ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ကေပါ့၊ ေမာင္ဘဂ်မ္းႀကီး ပါရီၿမိဳ႕ကို မသြားတတ္လို႔ လိုက္ပို႔ေပးခဲ့တဲ့ ေမာင္ရင္ငေတကို . . . ..... လူနာမည္ေတြ လမ္းနာမည္ေတြ ဆိုင္နာမည္ေတြ ေနရာေတြ ေျပာၿပီး လမ္းညႊန္ခိုင္းခဲ့လို႔ ေမာင္ရင္ငေတ လက္ဖ်ားခါခဲ့ရသူ ဆရာႀကီးပါ ခင္ဗ်ား၊ အမွတ္တရ (မရငတ) ၂၂၀၁၂၀၁၆
ေမာင္ရင္ငေတ ၀၃၀၂၂၀၁၄
http://moemaka.com/archives/35603 ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅၊
၂၀၁၄
Aucun commentaire:
Publier un commentaire